คำว่า ย่อมุมไม้สิบสอง เป็นคำอธิบายลักษณะส่วนมุมของอาคาร เจดีย์ พระเมรุหรือสิ่งอื่น ๆ ที่ทำให้มุมมีหยักเป็นเหลี่ยมออกมา แทนที่ตรงมุมจะมีเพียงมุมเดียว กลับทำหักย่อลงทำให้เป็น ๓ มุม
เจดีย์พระศรีสุริโยทัย วัดสวนหลวงสบสวรรค์ ตัวอย่างของย่อมุมไม้สิบสอง การย่อมุมเริ่ม ทำกับเสาไม้ ฐาน หรือแท่นไม้ ที่เรียกว่า ย่อมุมไม้ ต่อมาจึงมีการย่อมุมสถาปัตยกรรมที่เป็นอาคาร เครื่องก่อ ย่อมุม คือ ส่วนหนึ่งของสถาปัตยกรรมไทย ที่เกี่ยวข้องกับผังพื้นที่ของฐาน แท่น ตัวอาคาร หรือรูปทรงของเสา และส่วนยอดหรือส่วนหลังคา เจดีย์พระศรีสุริโยทัย วัดสวนหลวงสบสวรรค์ ตัวอย่างของย่อมุมไม้สิบสอง
เทคโอเวอร์ เจดีย์พระศรีสุริโยทัย วัดสวนหลวงสบสวรรค์ ตัวอย่างของย่อมุมไม้สิบสอง การย่อมุมเริ่ม ทำกับเสาไม้ ฐาน หรือแท่นไม้ ที่เรียกว่า ย่อมุมไม้ ต่อมาจึงมีการย่อมุมสถาปัตยกรรมที่เป็นอาคาร เครื่องก่อ ภูเขาทอง สร้างในสมัยของรัชกาลที่ 3 โดยทรงให้เป็นพระปรางค์มีฐานย่อมุมไม้สิบสอง แต่ยังไม่ทันแล้วเสร็จ จนเถึงสมัยรัชกาลที่ 4 จึงทรงให้เปลี่ยน
