ภาษาไทยกับครูภัค - บัณเฑาะว์ อ่านว่า บัน-เดาะ เป็นคำนาม หมายถึงกลอง

บัณเฑาะว์ อ่านว่า  บัณเฑาะว์ อ่านว่า บัน-เดาะ เป็นคำนาม หมายถึงกลองสองหน้าชนิดหนึ่งมีหลักอยู่ตอนบน ผูกตุ้มห้อยลงมาทางหน้ากลอง ใช้ไกวให้ตุ้มแกว่งกระทบหน้ากลองทั้งสองข้าง มาจากคำบาลี ป  พระผู้มีพระภาครับสั่งกะภิกษุทั้งหลายว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย อนุปสัมบัน คือ บัณเฑาะก์ บัณเฑาะว์ กลองเล็กชนิดหนึ่งมีหนังสองหน้าตรงกลางคอด

บัณเฑาะว์ อ่านว่า ขัดสมาธิอ่านว่า แตรสังข์บัณเฑาะว์ เป็นวงประโคมศักดิ์สิทธิ์ให้สัญญาณต่างๆ รับแบบแผนจากอินเดีย ที่สำคัญคือให้สัญญาณเสด็จเข้า-ออกของเทพเจ้า และพระราชา  บัณเฑาะก์ อ่านว่า บัน-เดาะ เป็นคำนาม แปลว่า กระเทย, ขันที, คนที่ถูกตอน มาจากภาษาบาลี สันสกฤต ว่า ปณฺฑก ในทางพุทธศาสนา แบ่งบัณเฑาะก์ออกเป็นห้าจำพวกค่ะ คือ ๑ อาสิตต

พระผู้มีพระภาครับสั่งกะภิกษุทั้งหลายว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย อนุปสัมบัน คือ บัณเฑาะก์ บัณเฑาะว์ กลองเล็กชนิดหนึ่งมีหนังสองหน้าตรงกลางคอด  ว่า บัณฑิต มณฑป บัณเฑาะว์ 2 อ่านเป็นเสียง “ท” ตามวิธีการอ่านของภาษาไทย มักเป็นคำที่มีเสียงยาวหรือ คำเป็น เช่น คำว่า มณโฑ มณฑล ขัณฑสกร สรุป